İzmir’de Vatandaşın İmarda Çifte Cezalandırılmasına Yargı Dur Dedi

İzmir‘de, gecekondusuna yaptığı ekleme nedeniyle hem adli hem de idari ceza ile karşı karşıya kalan bir vatandaşın durumu, hukuk sisteminde önemli bir gelişmeye yol açtı. Karabağlar’da ikamet eden K.F. isimli vatandaş, belediye tarafından kesilen 980 bin TL’lik imar cezasının iptali için mahkemeye başvurdu. İzmir Bölge İdare Mahkemesi, evrensel hukuk ilkesi olan ‘aynı fiilden iki kez ceza verilemez’ (Non Bis In Idem) kuralını temel alarak belediyenin kestiği idari para cezasını hukuka aykırı bularak iptal etti. Bu karar, benzer durumda olan binlerce vatandaş için emsal teşkil etme potansiyeli taşıyor.

Belediye Cezası Yargıdan Döndü: Hukuki Süreç Nasıl İşledi?

Olay, Karabağlar ilçesi Bozyaka semtinde K.F. isimli vatandaşın mevcut konutuna yaptığı eklentiyle başladı. Karabağlar Belediyesi, encümen kararıyla bu yapı için yıkım kararı alırken, aynı zamanda 980 bin TL tutarında bir idari para cezası uyguladı ve savcılığa suç duyurusunda bulundu. Savcılık tarafından başlatılan soruşturma sonucunda vatandaş hakkında verilen hapis cezası, mahkeme tarafından para cezasına çevrildi. Ancak vatandaşın avukatı Mehmet Harun Elçi aracılığıyla idare mahkemesine taşıdığı davada, mahkeme farklı bir boyuta ulaştı. Mahkeme, ‘aynı eylemden dolayı bir kez daha cezalandırılamayacağı’ yönündeki temel hukuk prensibini göz önünde bulundurarak, belediyenin uyguladığı idari para cezasının hukuka aykırı olduğuna hükmetti ve bu cezayı iptal etti. Bu karar, idari ve adli mercilerin aynı eylem üzerinden mükerrer cezalandırma yapamayacağını net bir şekilde ortaya koydu.

‘Aynı Eylemden İki Kez Ceza Olmaz’ İlkesi Vurgulandı

Verilen kararı değerlendiren Avukat Mehmet Harun Elçi, bu gelişmenin pek çok vatandaş için umut verici olduğunu belirtti. Elçi, yaptığı açıklamada, “Evrensel bir hukuk ilkesi olan ‘non bis in idem’ gereğince, aynı fiilden ötürü iki kez cezalandırma olmaz. Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesi kapsamında imar kirliliğine neden olmaktan dolayı zaten adli bir ceza almış bir kişiye, idari yoldan ayrıca astronomik para cezaları kesilmesi hukuki açıdan kabul edilemez. Mahkemeler, bu tür çifte standartlı ve hukuka aykırı cezalandırmaları iptal etme eğilimindedir.” ifadelerini kullandı. Avukat Elçi, bu kararın, benzer durumda olan ve belediyeler tarafından yüksek idari para cezalarına çarptırılan vatandaşlar için önemli bir dayanak oluşturacağını vurguladı.

Vatandaşlara Çağrı: Hukuki Yollara Başvurun!

Avukat Elçi, kaçak yapılaşma konusunun sadece rant odaklı kişilerden ibaret olmadığını, özellikle dar gelirli vatandaşların da plansız yapılaşma sonucu mağdur olabildiğini dile getirdi. Yüz binlerce liralık cezalarla karşı karşıya kalan vatandaşların, kendilerine tebliğ edilen encümen kararlarına karşı hukuki yollara başvurmaktan çekinmemesi gerektiğini söyledi. Elçi, “Vatandaşlarımızın bu konuda bilinçli olmalarını ve kendilerine tebliğ edilen encümen kararlarına karşı vakit kaybetmeden idare mahkemelerinde iptal davası açmalarını tavsiye ediyorum. Aldığımız bu emsal niteliğindeki karar, vatandaşlarımızın haksız ve çifte cezalarla mağdur edilmesinin önüne geçerek, hukuk devletinin temel prensiplerini pekiştiren bir gelişmedir.” şeklinde konuştu. Bu karar, vatandaşların hak arama özgürlüğünü ve adil yargılanma hakkını güçlendiren önemli bir adım olarak kayıtlara geçti. Bu tür hukuki süreçlerde doğru bilgilendirme ve profesyonel destek almak, mağduriyetlerin önlenmesi açısından büyük önem taşıyor.