Fethiye’nin Geleneksel Elişçiliği Dijital Çağda Parlıyor: Dastar Dokumacılığı Gençlerle Geleceğe Adım Atıyor
Muğla’nın Fethiye ilçesinde, nesillerdir süregelen ancak günümüzde usta sayısının azalmasıyla tehlike altında olan dastar dokumacılığı, Fethiye Bilim ve Sanat Merkezi öğrencileri tarafından hayata geçirilen yenilikçi bir proje ile dijital platformlara taşındı. Bu anlamlı çalışma, Fethiye’nin önemli bir kültürel mirası olan bu eşsiz el sanatının gelecek nesillere aktarılmasını hedefliyor.
Genç Araştırmacılar Mirası Dijitalleştirdi: “Gelenekten Geleceğe; Dastarın Dijital İzleri”
Fethiye Bilim ve Sanat Merkezi’nde eğitim gören 7. sınıf öğrencileri Kürşat Cömert, Bayram Efe Konuk ve İsmayıl Mursalzade, danışman öğretmenleri Tuğba Büyük’ün rehberliğinde Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması’na damga vuran bir projeye imza attı. “Gelenekten Geleceğe; Dastarın Dijital İzleri” adını verdikleri bu çalışma, Yeşil Üzümlü Mahallesi’ne özgü, coğrafi işaretli geleneksel el sanatı olan dastar dokumacılığını dijital bir evrene taşıyor.
Kurum Müdürü Hasibe Polat Dayıoğlu’nun da tam desteğiyle hayata geçirilen proje, somut olmayan kültürel mirasımızın en önemli örneklerinden birini mercek altına alıyor. Dastar dokumacılığı, yüzyıllardır bölge kadınlarının alın teri ve emeğiyle yaşatılırken, günümüzde gençlerin farklı ilgi alanlarına yönelmesi ve bu zanaatten elde edilen ekonomik gelirin kısıtlı olması sebebiyle tehlike altındaydı. Usta sayısındaki azalma, bu değerli geleneğin geleceği hakkında endişeleri artırıyordu.
Saha Çalışması ve Dijitalleşme Süreci: Kültürel Mirasın Yeni Yüzü
Bu endişeleri gidermek ve dastar dokumacılığının sürdürülebilirliğine katkı sağlamak amacıyla öğrenciler, kapsamlı bir saha çalışması yürüttüler. Proje kapsamında Fethiye Likya Kadın Kooperatifi ve Dastarhane’yi ziyaret eden öğrenciler, İncirköy ve Yeşil Üzümlü’de devam eden dastar dokumacılığı kurslarında da incelemelerde bulundular. Bu ziyaretler sırasında, dastarın tarihsel süreci, dokuma aşamaları ve yöreye özgü motifler hakkında derinlemesine bilgiler topladılar.
Tecrübeli dastar ustalarıyla gerçekleştirilen söyleşiler, geleneksel bilginin kuşaktan kuşağa nasıl aktarıldığına dair değerli gözlemler sunarken, öğrencilere eşsiz bir deneyim yaşattı. Elde edilen tüm bu veriler ve bilgiler ışığında öğrenciler, özellikle gençlerin ilgisini çekebilecek ve kültürel mirasın korunmasına katkı sağlayacak dijital içerikler hazırladılar. Bu kapsamda, dastar dokumacılığına dair bilgi ve görsellerin bir araya getirildiği etkileyici bir sanal müze oluşturuldu. Tanıtım faaliyetleri için ise özel bir blog sitesi ve sosyal medya kanalı da aktif hale getirildi.
Gelenekten Geleceğe Aktarılan Değerler: Dijital Çağda Kültürel Koruma
“Gelenekten Geleceğe, Dastarın Dijital İzleri” projesi, öğrencilere sadece bilimsel araştırma becerileri kazandırmakla kalmadı, aynı zamanda kültürel miras bilincini de pekiştirdi. Bu çalışma, geleneksel değerlerin ve el sanatlarının, dijital araçlar aracılığıyla nasıl daha geniş kitlelere ulaştırılabileceğini ve korunabileceğini somut bir şekilde ortaya koydu. Fethiye’nin zengin kültürel dokusunu yansıtan bu proje, yerel kültürün yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması adına ilham verici bir örnek teşkil ediyor.
