Meme ve Prostat Kanseri: Farklı Organlar, Ortak Genetik Kökler
Acıbadem Kent Hastanesi Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Burak Turna, kanser araştırmalarındaki son bulguları değerlendirerek, toplum sağlığı açısından kritik öneme sahip bir konuya dikkat çekti. Kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden meme kanseri ile erkeklerde yaygın olarak rastlanan prostat kanserinin, farklı organlarda ortaya çıkmalarına rağmen şaşırtıcı derecede güçlü genetik bağlantı taşıdığı ortaya konuldu. Bu keşif, erken tanı ve kişiye özel tedavi stratejileri geliştirme yolunda önemli bir adım olarak görülüyor.
BRCA Mutasyonları: Kanser Riskini Artıran Ortak Faktör
Prof. Dr. Turna’nın açıklamalarına göre, özellikle BRCA1 ve BRCA2 genlerindeki mutasyonlar, hem meme hem de prostat kanseri riskini belirgin ölçüde artırabiliyor. Bu genetik yatkınlık, kadınlarda meme ve yumurtalık kanseri riskini yükseltirken, erkeklerde daha erken yaşlarda ve daha agresif seyreden prostat kanseriyle ilişkilendiriliyor. Bu durum, aile öyküsünün genetik değerlendirmelerdeki önemini bir kat daha artırıyor.
“Aile öyküsü, genetik değerlendirmelerin en kritik aşamalarından biridir,” diyen Prof. Dr. Turna, kanser türleri arasındaki bu genetik bağlantının anlaşılmasının, bireyler için kişiye özel sağlık stratejileri oluşturmada hayati rol oynadığını vurguluyor. Örneğin, erken yaşta veya agresif tipte meme kanseri teşhisi konmuş bir annede BRCA mutasyonu saptanırsa, oğlunun prostat kanseri açısından mutlaka genetik taramadan geçmesi gerektiği belirtiliyor. Tersine, metastatik veya yüksek dereceli prostat kanseri teşhisi almış bir babanın kızında da meme kanseri riskini artıran genetik değişiklikler görülebileceği ifade ediliyor.
Kanserlerde Yüksek Sıklık ve Genetik Bağlantının Önemi
Türkiye ve dünya genelinde kadınlarda en sık görülen kanser olan meme kanserinin, her 8 kadından birini yaşamı boyunca etkileyebildiği biliniyor. Benzer şekilde, prostat kanseri de erkeklerde en yaygın kanser türlerinden biri olup, yaşam boyu görülme riski %12-15 civarında seyrediyor. Bu yüksek istatistikler, iki kanser türü arasındaki genetik bağlantının kökenlerini anlamayı daha da acil hale getiriyor.
Genetik Analizler: Tanıdan Tedaviye Kapsamlı Rol
Prof. Dr. Turna, genetik analizlerin sadece risk belirleme aracı olmadığını, aynı zamanda erken tanı stratejilerinin geliştirilmesinde de kritik bir rol üstlendiğini belirtiyor. Bu analizler sayesinde, gereksiz tedavilerin önüne geçilebileceği ve aile bireylerinin risk profillerinin daha net ortaya konulabileceği ifade ediliyor.
Ayrıca, PARP inhibitörleri gibi hedefe yönelik tedavi yöntemlerinin planlanmasında da genetik analizlerin büyük önem taşıdığına dikkat çekiliyor. Bu tür tedaviler, kanser hücrelerinin DNA onarım mekanizmalarındaki bozukluklardan faydalanarak, seçici hücre ölümünü tetikleyen yenilikçi yaklaşımlar olarak öne çıkıyor. Bu nedenle, genetik bilginin tıbbi kararlar üzerindeki etkisi giderek daha da artıyor.
